Ik ben nu een maandje lid van dit forum en zie regelmatig de prachtigste platen voorbij komen. Sterker nog, het brengt mij aan het twijfelen of ik ooit een beetje in de buurt daarvan ga komen als startende hobbyfotograaf. Dit wordt mede ingegeven daar de vraag hoeveel van de getoonde foto's eigenlijk onbewerkt zijn. En dan laat ik het rechtzetten van de horizon of het maken van een uitsnede even buiten beschouwing.

Begrijp mij goed: ik bedoel het zeker niet verkeerd (wil niemand tekort doen), en denk nog steeds dat de basis van een uitvoerig bewerkte foto nog steeds goed moet zijn. Maar als ik dan lees dat wordt geadviseerd om het licht dat valt op de staart van een hond toch iets lichter te maken, of een riethalm weg te poetsen, worden foto's dan niet steeds minder realistisch?

Voor de duidelijkheid, ik heb nog nooit met een bewerkingsprogramma gewerkt, maar ben wel voornemens hier over een paar maanden een cursus voor te gaan doen om in ieder geval de basis te leren. Hierbij wil ik gevoelsmatig de oorspronkelijke foto zoveel mogelijk in tact laten, maar wel foutjes leren bijwerken.

Ik hoop dat ik mijn gevoel een beetje juist heb kunnen overbrengen. Ik wil graag de techniek van de camera, de compositie, gebruik van licht etc allemaal beter onder de knie krijgen, maar voor mij is de perfecte plaat een die uit mijn camera komt rollen en niet uit een bewerkingsprogramma.

Ik loop nu de kans dat als ik een bewerkingsprogramma onder de knie ga krijgen, zelf bovenstaande tekst geweld aan ga doen, haha, maar ben wel nieuwsgierig hoe andere hobbyisten de balans weten te vinden tussen een goed geschoten plaat en de bewerking die er achteraf op los wordt gelaten.

Als de basis niet goed is mag je nog zo'n krak zijn in bewerken,je krijgt de opname zelden goed of je ziet uiteindelijk de bewerkingssporen......Ik fotografeer altijd in Raw plus jpeg,deze laatste voor de kleuren te kunnen vergelijken als ik aan het bewerken ben.Witbalans,hooglichten,schaduwen,belichting en voorverscherping doe ik in de converter.
Wat ik doe met ps is soms wel eens iets storends wegpoetsen of de kleuren van de bg wat veranderen voor de rest doe ik niet veel aan een opname.Ik denk ook dat de meeste opnames hier niet verder gaan dan dit......

Wat ik ook wel doe bij de meeste van m'n opnames (vogel - en dierenfotografie) zijn de ogen wat leven inblazen.....mooie of heldere ogen doen altijd goed

Ik begrijp je reactie goed AlphaJoost. Wat Erik al heeft aangehaald: als je besluit om te gaan photoshoppen dan moet de basisfoto wel goed zijn. Als de basisfoto niet goed is, dan kun je er alleen nog maar iets van maken wanneer je een "schilder of tekenaar bent, die in plaats van een traditionele kwast of potlood een Photoshop-penseel vasthoudt". De vraag die ik dan wel heb, is waarom je dan niet gewoon een leeg wit document neemt als uitgangspunt.

Het is om die reden dan ook belangrijk om je eerst te richten op het maken van een goede basisfoto, maar bekwaam je ook een beetje in Photoshop of wat voor bewerkingspakket dan ook. Waarom?
- Elke digitale foto behoeft wat verscherping (zeker na het verkleinen).
- Stofjes/sensorvlekjes zijn niet nodig. Je kunt ze eenvoudig verwijderen.
- Scheve foto's of composities die net niet lekker vallen, kun je eenvoudig verhelpen.
- Als je in RAW fotografeert, kun je eenvoudig de juiste kleurtemperatuur achteraf selecteren en de kleuren nog iets aanzetten of afzwakken.

Vervolgens kun je helemaal "los gaan" op je foto door bijvoorbeeld:
- Selectieve bewerkingen op de foto uit te voeren, al dan niet via aparte lagen.
- Onderdelen uit de foto verwijderen (het takje of grasje die "in de weg zit" is misschien wel het meest voorkomende onderdeel) of juist toe te voegen (denk bijvoorbeeld aan textures).
- Filters (buiten de filters van Photoshop zelf, is bijvoorbeeld de NIK collectie gratis) op je foto los te laten.
Als je dat leuk vind en je bent er handig in, dan moet je gewoon je gang gaan. Ben je er niet zo handig in dan is een goede foto snel verbouwd tot een slecht plaatje. Je zult zien dat het toevoegen van beeldelementen nog helemaal niet zo eenvoudig is (goede selecties maken, rekening houden met lichtinval en schaduwen, rekening houden met juiste verhoudingen, rekening houden met de juiste kleurtoon, etc. etc.).

Ook al heb je niet die indruk, er worden hier nog genoeg foto's geplaatst waar niet veel aan gedaan is. Aan de andere kant worden hier nauwelijks foto's geplaatst waar heel erg veel aan gedaan is. De reden is dat het een fotoforum is een geen photoshopforum. Ga maar eens op een Photoshopforum kijken wat daar allemaal gepost wordt.

Tot slot: je kunt je afvragen of het nodig is om bijvoorbeeld het onderwerp "uit zijn natuurlijke omgeving te halen" door flink te croppen of door van alles en nog wat weg te photoshoppen. Het zelfde kun je je afvragen of een warme gloed afkomstig van een zonsondergangetje teniet moet worden gedaan via een kleurcorrectie. Ik ben van mening dat dit niet nodig is, maar een ieder staat vrij om te doen en te laten met zijn foto's wat hij/zij er zelf mee wil doen.

Deze discussie is hier al vaker gevoerd. Om maar meteen met de deur in huis te vallen: het idee dat een goede foto geen nabewerking nodig heeft is een romantische misvatting uit de categorie dichters zuipen en schrijven op een koud zolderkamertje, en rockers hebben een ruig en kort leven. Het is haast het omgekeerde: de grootsten onder de fotografen (denk Ansel Adams, Ed van der Elsken, ...) waren tevens de grootsten in de donkere kamer. Het staat buiten kijf dat de basisfoto al goed moet zijn, maar de juiste nabewerking kan daar absoluut een extra dimensie aan toevoegen.

Dit alles gezegd hebbende is de volgende vraag natuurlijk wat die nabewerking dan wel precies is of moet zijn. Hier begint het ongemakkelijke gevoel wat jij krijgt bij opmerkingen als "even een riethalm wegpoetsen". Persoonlijk vind ik alles kunnen omdat ik fotografie slechts een techniek vind die leidt tot een beeld, en het gaat om dat einddoel (zie sectie Experimentele fotografie). Maar je hebt ook te maken met zaken als historisch besef, genres, en vooral smaak. Als je de diverse categorieën in het Forum doorloopt zul je zien dat er een samenhang is tussen gebruikte technieken en het soort fotografie. Zo wordt in de Urban-sectie zeer veel HDR toegepast, zie je in de Architectuur-sectie nog een beetje HDR en elders eigenlijk vrijwel niet. Zo zal in de Documentaire-sectie minder worden geshopt/gekloond dan in de overige secties, en zal in de sectie Manipulaties juist weer overdadig worden gestrooid met allerhande Photoshop trucs.

Afsluitend: nabewerking is niet noodzakelijk, maar je doet jezelf en je foto's tekort als je jezelf die technieken niet eigen maakt. Nadat (of tegelijkertijd met) dat je het fotograferen zelf leert natuurlijk, want dat was wel duidelijk: het begint met een goede foto.

Helemaal eens met Peter, prima verwoord. En wat mij betreft iemand die niet wil bewerken is een net zo goede of slechte fotograaf als een fotograaf die wel wil bewerken.

Je moet gewoon doen waar jij je goed bij voelt en niet wat een ander jou doet geloven waar jij je goed bij moet voelen.

Foto is genomen in Stonehenge.



Vind je het, voor jou gevoel, een realistisch beeld?

Stel dat ik je vertel dat het monument op een dag niet toegankelijk was voor bezoekers vanwege filmopnames o.i.d.
Vanwege mijn functie mocht ik op die dag foto's maken.

Stel dat ik je vertel dat ik als toerist in Stonehenge was.
Het was niet heel erg druk op dat moment.
Ik heb 20 foto's vanaf statief gemaakt zodanig dat mensen zich steeds op een andere plek bevonden.
Ik heb in fotoshop alle foto's boven elkaar gelegd en heb de mensen eruit kunnen gummen omdat bij elk mens een foto was te vinden waarop niemand stond op die plek.

Stel dat ik je vertel dat ik als toerist in Stonehenge was.
Het was niet heel erg druk op dat moment.
Ik heb 1 foto gemaakt en er 10 mensen uit weggehaald door te klonen. Je gebruikt daarbij stukjes uit de foto om beetje bij beetje een persoon te vervangen door beeld dat qua structuur past bij de rest van de omgeving.

Maken de verhaaltjes verschil voor het antwoord op de vraag?

Wat voor de één veel Photoshoppen is is voor een ander misschien juist een weinig bewerkte foto.
Als je met Photoshoppen ook bedoelt dat je de foto wat lichter maakt, wat meer of minder contrast geeft, de kleuren wat aanpast enz. dan kan ik je uit een droom halen.....ik neem aan dat je in JPEG je foto's maakt, want een RAW-bestand moet je sowieso bewerken en een JPEG is een al bewerkte foto, dat heeft de software van je camera namelijk gedaan.
Maar een camera kan dat minder goed dan dat je het zelf in bijvoorbeeld Photoshop of Lightroom kunt doen, want ons oog kan bepaalde dingen beter onderscheiden dan dat een camera dat kan, die is gewoon geprogrammeerd en pakt vaak gemiddelde waarden.
Dus, een JPEG die zo uit je camera komt rollen is al een bewerkt bestand en een RAW-bestand moet in ieder geval nog nabewerking hebben.

photoshoppen is een term die gauw in verband gebracht wordt met heftige en veel bewerkingen. Maar je kunt ook puur nabewerken. En als je een dag in de bosjes hebt gelegen om een diertje te fotograferen en dan gaat dat diertje precies naast een paaltje zitten en dat is je enige foto die dag... Dan kan je blij zijn dat je dat paaltje even weg kunt halen. Niemand ziet aan de foto dat jij daar de halve dag hebt gewacht en dat als ie dan eindelijk te voorschijn komt, er een paaltje in de weg stond.
Het is maar een voorbeeld. Eentje die jou misschien meer aanspreekt dan een hele foto manipuleren.
Er is pas een heel topic over geweest trouwens. Ook leuk misschien om door te lezen.
Je vroeg de mening van hobbyisten maar ik hoop dat anderen, zoals ik, die beroepsmatig met fotografie bezig zijn ook kunnen reageren op je topic.
Je zegt dat je les gaat volgen. Dat is altijd handig. Je leert er veel en sommige dingen kunnen zeer goed van pas komen om je foto's naar een hoger niveau te tillen. Je kunt soms meer uit een foto halen dan je denkt. Uit een camera ook trouwens.
Ik geef ook zelf photoshop workshops. Voor beginners en voor gevorderden. Misschien iets voor jou.

Fotografeer met regelmaat natuur en dan zit er vaak wel iets in de weg wat je niet in de foto wilt hebben. Kan ik het weg buigen of ergens anders met een wasknijper vast zetten. Mocht dat niet gaan dan shop ik het wel uit de foto. Met landschap heb je vaak dat je camera de grote licht verschillen niet aankan dan maak ik meerdere foto's met verschillende belichtingen en voeg die dan samen.
Hoever je wilt gaan bepaal je zelf. Op Youtube staan veel filmpjes met uitleg over Photoshop.

In het begin van mijn fotografie schreden weigerde ik te soppen omdat ik vond dat het niet nodig was en ik de waarheid geen geweld wilde aandoen. Het plaatje moet zijn zoals het is.

Totdat ik na een goed gesprek met een fotograaf overtuigd was dat de standaard bewerking vroeger ook in de doka plaats vond en dat elke foto dat nodig heeft. Zeker als je in raw schiet maar ook in Jpeg zit er altijd een lichte waas over van de bewerking die je camera voor je gedaan heeft.

Ik wil mijn foto's zo eerlijk mogelijk maken en ben voor sommigen een beetje eigenwijs omdat ik weiger te flitsen, ik vind dat niet mooi. Of vind ik het niet mooi omdat ik het niet kan
Ik wil nog steeds een plaat maken zoals het is maar schroom tegenwoordig niet om een klein paaltje, grassprietje of wat dan ook wat storend is op een foto een soppie te geven. Dat noem ik nog bewerken.

Zoals al gezegd hierboven is fotosoppen is iets heel anders.

Succes met je leercurve en we gaan genieten van je platen die we steeds beter zullen zien worden.

Met plezier de reacties gelezen. Dank daarvoor!

Ik doe wat ruim omschreven kan worden als portretfotografie. Dat is 99% van mijn werk. Dus ik praat vanuit die invalshoek.

Ik ben het er mee eens dat een goede foto grotendeels gemaakt wordt op het moment van de opname. Stop liever daar meer energie in dan het achteraf te moeten bijsleutelen is mijn moto. Daar moet je ook je grootste plezier uit halen vind ik persoonlijk.

Dan halen we wel een en ander uit de kast om het op de set in orde te krijgen.
We gaan ons model door de makeup halen. Eventueel een stylist erbij halen en niet te vergeten het haar. We gaan onze opstelling zowel binnen in studio of buiten op locatie helemaal naar onze hand zetten tot het is wat we leuk vinden.
We gaan natuurlijk licht invullen met flitslicht of met een reflector.

Nu is de vraag of we zo de werkelijkheid onrecht aandoen?
Ik denk van niet. We gebruiken gewoon alles wat wij voorhanden hebben om het resultaat zo mooi mogelijk te krijgen. Net zoals we ook aandacht zullen hebben voor de beste instellingen van onze camera om er het beste uit te halen.
We willen trouwens gewoon een mooie foto maken.

Rest de vraag of we die lijn mogen doortrekken door verdere optimalisaties in photoshop door te voeren?
Is het toegelaten kleuren te verschuiven zodat ze meer in het kleurprofiel passen en zo meer beantwoorden aan de kleurtheorie? Is het toegelaten contrasten in de verf te zetten met dodge en burn? Tanden te bleken? Puistjes wegwerken? Taille bijstellen zodat het model er mooier op wordt? Borsten groter of kleiner maken? Oogstand bijwerken? Bewerkingen op de mond?

Mijn inziens zijn het gewoon allemaal tools en ieder moet voor zichzelf bepalen hoever hij daar in wil gaan.
Een en ander zal ook afhangen van de kennis en ervaring van de fotograaf.
Het is ook iets dat je moet leren en daar moet niemand beschaamd voor zijn als hij daar nog startende in is. Ooit zijn we allemaal gestart vanaf 0.
Ook ik die al geruime tijd bezig is met photoshop ontdek af en toe wel eens iets dat ik nog niet kende en ik wel leuk vind.

De beste photoshop werken zijn deze waarbij een gewoon toeschouwer niet kan zien dat er zelfs photoshop aan te pas is gekomen. Dat is het betere werk.

Dat neemt niet weg dat zeer goede foto´s zo uit de camera kunnen rollen.
Hooguit wat kleine post processing zoals wat opscherpen en de kous is af.
Ook dat moet kunnen.

Ik moet wel er aan toevoegen hoe ik photoshop inzet bij mijn werk.
Wat is de praktijk?

Als ik een shoot doe met een model dan probeer ik het maximum al te halen uit wat uit de camera komt. Dat gaat dan even kort door post productie en daar stopt het grotendeels voor pakweg 90% van mijn werk. Het is ook iets dat snel kan. Als ik 1 uur shoot dan heb ik een half uurtje post productie nodig.

Uit de vele foto´s komen er dan wel een paar naar voor waarvan je weet dat je er nog meer uit kan halen door echt te bewerken. (lees: photoshop).
Niet noodzakelijk uit noodzaak maar gewoon omdat het potentieel er in zit.
Maar reken dat je dan PER FOTO gemakkelijk een kwartuur of meer bezig bent.

Het spreekt voor zich dat ik de 100 andere foto´s uit die zelfde shoot niet op de zelfde manier ga aanpakken. Het zou mij gewoon teveel tijd kosten en dan hoeft het voor mij niet meer.

Wat voor mij belangrijk is.... is het eindresultaat, verder maakt het mij niet uit hoe de foto tot stand is gekomen, wel of niet geshopt er wordt ook bijna nooit naar gevraagd, behalve dan door een collega fotograaf. Wel ben ik het eens dat de basis goed moet zijn.