Het is raar maar als ik met een klein diafragma (hoog getal) flits heb ik vaak dat de foto ondanks dat de camera aangeeft dat die scherp gesteld is last van onscherpte. Als ik dan het diafragma wat ruimer neem wordt de foto goed scherp zoals in mijn laatse zelfpotret te zien is. Is dit een bekend verschijnsel of doe ik toch wat verkeerd?

Eerste vraag die bij me opkomt is hoe je scherpstelt bij een selfie.
Tweede waar ik aan denk is aan het fenomeen diffractie.
Effect daarvan speelt bij kleine diafragmaopeningen.

Makkelijker is om voorbeeldfoto’s te laten zien met exif.

In je zelfportret is je diafragma-opening best groot met f/2,5.
Dar vond ik de scherptediepte aan de krappe kant op het verst van de camera gelegen oog.

@Frans nu nog weinig tijd maar zal morgen een voorbeeld geven. Bedankt alvast

Wat Frans zegt. De meeste lenzen hebben hun optimale scherpte rond f8 en f11, dus als je op bv f22 gaat zitten zal de scherpte (wat iets anders is dan de scherptediepte) zeker minder zijn. Uiteraard verschillend per lens.

@Peter en @Frans onderstaand een totaal onscherpe foto gemaakt met f16. Sigma 18-300. Volgens mijn camera moest die scherp zijn? Weet het niet zeker maar het lijkt zich alleen bij flits fotografie voor te doen. De foto is natuurlijk niet bewerkt.

Ik denk dat je hier gewoon niet in het scherpte gebied staat...

@Daniel dat zou kunnen maar is dan ook te verklaren dat ik met een grotere lensopening dit wel scherp krijg? En waarom dit dan denk ik alleen bij flitsen optreed? Of is het scherptegebied mede afhankelijk van je diafragma?

Frako, je lijkt te hebben scherpgesteld op de achtergrond. Aan de foto te zien val je vervolgens niet binnen de scherptediepte.

Even hier je gegevens invullen: de NIkon D3200 camera, ingesteld focal lengte van 50mm, toegepast diafragma van f/16 en onderwerp afstand van ... meter. Neem als onderwerpafstand de afstand tussen je camera en het achtergronddoek, omdat je op het achtergronddoek hebt scherpgesteld. Vervolgens kun je na de berekening eenvoudig zien wat de scherptediepte is.

Als je weet hoeveel cm je voor het doek zat, kun je vervolgens vaststellen of je wel of niet binnen de scherptediepte valt. Je moet dan kijken of je binnen de scherptediepte- afstand valt "In Front Of Subject".

Hoi Henry,
Ik denk dat je nu mijn kennis wat overschat. De afstand die jij vroeg was 2 meter. Verder achteruit kan ik niet ivm formaat kamer. Mischien geeft onderstaande exif uitsluitsel.

Lens F-Number / F-Stop {0x829D} 16/1 ===> ƒ/16
ISO Speed Ratings {0x8827} 400
Original Date/Time {0x9003} 2019:02:28 23:59:25
Shutter Speed Value (APEX) {0x9201} 7643856/1000000
Shutter Speed (Exposure Time) 1/200 second
Aperture Value (APEX) {0x9202} 8/1
Aperture ƒ/16
Exposure Bias (EV) {0x9204} 0/6 ===> 0
Flash {0x9209} n/a (0)
Focal Length {0x920A} 500/10 mm ===> 50 mm
Image Width {0xA002} 921 pixels
Image Height {0xA003} 1024 pixels
About E

Hmmm ... dit heeft lijkt het niks met scherptediepte of lenskwaliteit te maken, hij lijkt inderdaad gewoon niet op het onderwerp scherp te stellen. Ik zou zeggen, doe eens wat testjes op een vast object (zelfportret is niet stabiel testen met al dat geloop heen en weer) en/of probeer het eens met handmatig scherpstellen ...

Frako, dan ga ik je helpen.

Ik had al de volgende info van je (uit de exif):
- camera is een Nikon D3200
- gebruikte lens was de 50mm (dus focal lengte oftewel brandpuntsafstand is 50mm)
- gebruikt diafragma is f/16

De info die ontbrak was:
- afstand camera tot achtergrond,
- afstand camera tot je gezicht.

Ik begrijp nu van je dat de afstand tussen camera en achterwand 2 meter is.
Als ik je zo vlak voor de achtergrond zie staan, dan denk ik dat de camera zo'n 1,30 meter voor je staat.


Als ik de volgende gegevens invul in het overzicht achter deze link:
- camera is een Nikon D3200
- gebruikte lens was de 50mm (dus focal lengte oftewel brandpuntsafstand is 50mm)
- gebruikt diafragma is f/16
- afstand tot onderwerp: 2 meter
en ik druk op de knop berekenen (calculate), dan krijg ik de volgende resultaten:

Subject distance: 2 m

Depth of field
Near limit: 1.6 m
Far limit: 2.67 m
Total: 1.06 m
In front of subject: 0.4 m, (38%)
Behind subject: 0.67 m (62%)

Hyperfocal distance: 7.86 m
Circle of confusion: 0.02 mm

Oke, wat kunnen we nu met deze resultaten?
1) De scherptediepte is 1,06 meter (rood)
2) Omdat je hebt scherpgesteld op de achtergrond, heb je alleen wat aan de scherptediepte VOOR het onderwerp (onderwerp waarop is scherpgesteld is een vlakke achtergrond), dus 0,4 meter (geel). Ter info: dit is ongeveer 1/3 deel van de totale scherptediepte (38%). De rest van de scherptediepte valt achter het scherpstelpunt (de achtergrond), maar daar heb je nu dus niks aan. We kunnen immers niet door het achtergronddoek kijken.
3) Je staat zelf met je gelaat 70cm voor het achtergronddoek. De scherptediepte VOOR het doek is slechts 40 cm diep. Met andere woorden: De vookant van je gezicht valt buiten de scherptediepte en kan volgens de berekening niet scherp zijn. Je foto bewijst dit ook.
4). Een hoofd is ongeveer 30cm "diep". Aangezien je 70cm (schatting) voor het doek staat, begint de scherptediepte net na de achterkant van je hoofd. In de foto kun je ook zien dat je oren bijvoorbeeld ook nog onscherp zijn. Volgens de berekening:
- de NEAR limit is 160cm. Dat is de afstand camera tot je gelaat + de diepte van je hoofd (door mij geschat op zo'n 30cm), dus 130cm + 30CM = 160cm (blauw). Klopt dus ook weer met de waarneming via de foto.

In een schematische tekening:

Camera Nikon D3200------------130cm----------Model(30cm diep)--40cm--Achtergronddoek

De scherptediepte voor het scherpstelpunt (achtergrond) is 40 cm.
De scherpte begint dus vlak achter je hoofd.
Nu zal de scherptediepte vlak na je hoofd langzaam oplopen, het hoogtepunt bereiken op de achtergrond en vervolgens weer langzaam weglopen (maar met een vlakke ondoorzichtige achtergrond zie je dat laatste dus niet).

@Peter ga hier eens uitgebreid mee experimenteren.
@Henry Ik heb niet scherp gesteld op de achtergrond denk ik maar ik heb de tabel ingevuld en dan klopt jouw verhaal helemaal. Diafragma heeft wel degelijk met de scherptediepte te maken. Bedankt voor deze duidelijke en uitgebreide uitleg.

Frako, 2 correcties:
1) Het diafragma heeft ALTIJD met scherptediepte te maken.
2) Je denkt dat je niet op de achtergrond hebt scherpgesteld, maar de foto bewijst het tegendeel.

@Henry
!)Natuurlijk, dat weet ik hoor maar ik begrijp nu dat de afstand tot het object een relatie heeft met de begrenzing van je diafragma. Dat klopt toch?
2) Ik zal me vergissen
Opnieuw bedankt. Het is soms wat ingewikkeld ben blij met ieders uitleg.

De afstand tot het onderwerp heeft een relatie met de scherptediepte.
Hoe groter de afstand tot het onderwerp, hoe groter de scherptediepte (bij gelijkblijvend diafragma en brandpuntsafstand).

Frans hoe bedien je de camera bij een selfie?

Ik stel voor dat je gewoon een uitgebreid test gaat uitvoeren.
Gewoon een vaas of pop of iets anders op de plek zetten waar je normaal gaat zitten.
Dan met verschillende diafragma’s en flits fotograferen en je camera scherp laten stellen op de automatische stand. Dus niet handmatig.

@Frans ik dokter enigszins uit waar ik moet staan en werk dan met een draadloze afstandbediening en laat de camera zich automatisch scherpstellen. Testen is ook door anderen geadviseerd en dat ga ik zeker doen. Bedankt.

Ik heb heel wat zelfportretten gemaakt.

Deed dat met tethered shooting.
Oftewel direct feedback op beeldscherm.
Bij canon zit de software daarvoor bij de camera.

@Frans Ik heb geen laptop met windows maar een chromebook. Helaas is daar geen software voor te krijgen. Ik heb wel mijn monitor op mijn camera kunnen aansluiten. Waardoor toch alles wat prettiger werkt. Ik plaats straks opnieuw een selfie waarin ik de adviezen heb meegenomen.