Het is 28 maart 2024 19:07



Auteur Sluitertijden; achtergronden
 Sluitertijden; achtergronden
BerichtGeplaatst: 24 aug 2013 20:54 
Lid
Fotografie
Offline op het foto forum

Berichten: 52646
Woonplaats: Almere
Bezwaar bewerken: Nee
Geslacht: Man
Zoekwoorden: Sluitertijd, belichtingsdriehoek, sluiter, spiegel, brandpuntsafstand


Bij fotografie staat of valt alles met licht en de juiste belichting. Per slot van rekening is het woord fotografie afgeleid van het Grieks en betekent dit ‘schrijven met licht’ (φωτὸς, (phootos), van: φῶς (foos): licht, en γράφω (grafoo): schrijven). Bij te weinig licht verlies je detail in de zwarte delen van je foto, bij te veel licht verdwijnt detail in de witte delen van je foto. Tja… fotograferen valt niet mee, zo op het eerste gezicht.

Het diafragma bepaalt hoeveel licht de camerabody binnenkomt, de camera bepaalt via het wegklappen van de spiegel (waarmee lichtbaan naar de sensor wordt vrijgegeven) en het openen van de sluiter hoeveel licht er op de sensor valt. De ISO-waarde bepaalt de lichtgevoeligheid van de sensor, maar eigenlijk de mate waarin het ontvangen signaal moet worden versterkt, zodat we ook in donkere lichtsituatie een goed belichte foto kunnen maken. Het diafragma, de ISO-waarde en de sluitertijd vormen met elkaar de drie elementen van de belichtingsdriehoek. Zij zijn de belangrijkste grootheden die tesamen de belichting van je foto bepalen. In tegenstelling tot het diafragma, zit de sluiter in de body van je camera. (Voor alle duidelijkheid: het diafragma zit in de lens.)

Voor we in allerlei details gaan treden over de sluiter en de sluitertijd, hieronder een filmpje waarin je kunt zien wat de functie is van de sluiter en hoe de camera de lichtbaan naar de sensor vrijgeeft. Wat ga je in het volgende filmpje zien?
- Na het indrukken van de ontspanknop zal er in de camera een vast proces worden doorlopen waarin een aantal stappen volgtijdelijk en soms ook parallel worden afgehandeld.
- Allereerst zal de camera de spiegel opklappen. De lichtbaan die door de spiegel werd omgebogen naar de zoeker van je camera heeft nu vrij baan naar de achterkant van je camerabody. De lichtbundel komt nu op de sluiter.
- De sluiter krijgt vervolgens de opdracht om voor een vooraf bepaalde tijd (de sluitertijd) weg te klappen, waarna de lichtbaan nog verder doordringt in je camerabody en zodoende de lichtgevoelige sensor bereikt. De sluiter kan tegelijk met de spiegel de opdracht krijgen om weg te klappen.
- Zoals gezegd is de sensor lichtgevoelig. De sensor zal meteen de hoeveelheid binnenkomend licht op elke pixel vastleggen. In feite wordt nu het beeld (de foto) voor het eerst in de camera gevormd.
- Na het verstrijken van de sluitertijd zal de sluiter zich weer sluiten.
- Het door de sensor opgebouwde beeld zal door de camera worden vastgelegd. Eerst gebeurt dit door het beeld weg te schrijven naar het snelle interne geheugen, om het vervolgens weg te schrijven naar het geheugenkaartje.
- Parallel aan het proces van het wegschrijven van je foto zal de spiegel weer terugklappen in zijn oorspronkelijke positie.

Oke… laten we met deze informatie in ons achterhoofd nu maar eens naar de video kijken.



Gedurende de tijd dat de spiegel opgeklapt is, kun je door de zoeker van je camera geen beeld meer zien. Dit komt enerzijds omdat de spiegel dit verhinderd (de spiegel is opgeklapt en zit “in de weg”), anderzijds omdat de lichtbaan drastisch veranderd is. De lichtbaan gaat nu vanuit de lens rechtdoor naar de sensor en wordt niet afgebogen naar de zoeker.

Hoe lang het licht op de sensor valt, wordt dus bepaald door de sluitertijd. Het typische klik-klak geluid wat je hoort, is trouwens niet het geluid van de sluiter, maar van de klapperende spiegel.


De sluitertijd
De sluitertijd is een van de drie elementen van de belichtingsdriehoek en is mede bepalend of je een juist belichte foto krijgt.

Maar daarnaast heeft de sluitertijd ook nog een andere functie. Met de sluitertijd maak je ook het verschil tussen een scherpe en onscherpe foto, door bijvoorbeeld actiemomenten te ‘bevriezen’ of juist beweging te forceren met lange sluitertijden.

Sluitertijden kunnen variëren van 1/8000 seconde tot wel enkele minuten. Hierbij is een sluitertijd van 1/400 seconde een snelle sluitertijd en een sluitertijd van bijvoorbeeld 1/15 seconde een langzame sluitertijd.

Veel camera’s hebben de mogelijkheid om zelf de sluitertijd in te stellen. In de Manual (M-) stand of de Sluitertijdvoorkeuze (S- of Tv-) stand kun je de sluitertijd rechtstreeks instellen. Daarnaast zijn er mogelijkheden om de sluitertijd indirect in te stellen, bijvoorbeeld in de Diafragmavoorkeuze (A-) stand door je diafragma te veranderen of door bijvoorbeeld je ISO-waarde te veranderen.

Simpel gezegd bevriest een snelle sluitertijd de actie, waardoor het onderwerp in de foto als bevroren wordt vastgelegd. Een langzame sluitertijd zal voor bewegingsonscherpte in je foto zorgen. De mate van onscherpte is van een aantal factoren afhankelijk. Denk hierbij aan de brandpuntsafstand van je lens en aan de beweging van het onderwerp. Sommige onderwerpen (een auto) kunnen zich namelijk veel sneller voortbewegen dan andere onderwerpen (bijvoorbeeld een persoon), waarmee het verschil in bewegingsonscherpte verklaard is.

Een veel gebruikte richtlijn is dat de sluitertijd nooit lager mag zijn dan de brandpuntsafstand van de lens. Dus, fotografeer je met een 100 mm lens, dan moet de sluitertijd dus minimaal 1/100 seconde bedragen om een scherpe foto te produceren. Is de sluitertijd lager (bijvoorbeeld 1/50 seconde), dan neemt de kans op onscherpte toe. Fotografeer je een bewegend onderwerp, dan is het altijd verstandig om een snellere sluitertijd te nemen. Een factor 2 volstaat in de meeste gevallen.

Tegenwoordig hebben camera’s beeldstabilisatie (vibratiereductie), waardoor je tragere sluitertijden kunt hanteren dan je via de vuistregel hebt berekend. Hoeveel? Dat is sterk afhankelijk van hoe goed je zelf in staat bent om de camera stil vast te houden. Een statief is trouwens een meester in het stil houden van de camera, waardoor het verstandig is om bij lange sluitertijden op deze vriendelijke hulp te vertrouwen….


:)



-------
Updates:
1) Zoekwoorden toegevoegd.


Laatst bijgewerkt door Henry op 25 aug 2013 21:19, in totaal 1 keer bewerkt.

Omhoog
 Profiel op dit foto forum
Antwoord met een citaat uit het fotoforum Share on FacebookShare on Twitter 
 Sluitertijden; achtergronden
BerichtGeplaatst: 24 aug 2013 21:50 
Lid
Fotografie
Offline op het foto forum

Berichten: 19202
Woonplaats: 's-Hertogenbosch
Bezwaar bewerken: Nee
Geslacht: Man
Volgens mij een helder verhaal :good2

Formule voor sluitertijden (minimale sluitertijd = 1/brandpuntsafstand) is wel voor een FF, voor crop zal je ook rekening moeten houden met de cropfactor (minimale sluitertijd = 1/(brandpuntsafstand*cropfactor))


Omhoog
 Profiel op dit foto forum Persoonlijke fotografie website
Antwoord met een citaat uit het fotoforum  
 Sluitertijden; achtergronden
BerichtGeplaatst: 24 aug 2013 21:55 
Lid
Fotografie
Offline op het foto forum

Berichten: 48979
Woonplaats: Doetinchem
Bezwaar bewerken: Nee
Geslacht: Man
goed bezig henry


Omhoog
 Profiel op dit foto forum
Antwoord met een citaat uit het fotoforum  
 Sluitertijden; achtergronden
BerichtGeplaatst: 24 aug 2013 21:56 
Lid
Fotografie
Offline op het foto forum

Berichten: 14424
Woonplaats: Nijmegen
Bezwaar bewerken: Nee
Geslacht: Man
Sterk verhaal weer Henry, je hebt er zin in laatste tijd :D Waarvoor dank :)


Omhoog
 Profiel op dit foto forum
Antwoord met een citaat uit het fotoforum  
 Sluitertijden; achtergronden
BerichtGeplaatst: 24 aug 2013 22:59 
Lid
Fotografie
Offline op het foto forum

Berichten: 16828
Woonplaats: Wageningen
Bezwaar bewerken: Nee
Geslacht: Man
Duidelijk verhaal, goed verwoord. Top :super


Omhoog
 Profiel op dit foto forum Persoonlijke fotografie website
Antwoord met een citaat uit het fotoforum  
 Sluitertijden; achtergronden
BerichtGeplaatst: 30 aug 2013 14:16 
Lid
Fotografie
Offline op het foto forum

Berichten: 48979
Woonplaats: Doetinchem
Bezwaar bewerken: Nee
Geslacht: Man
bumpje


Omhoog
 Profiel op dit foto forum
Antwoord met een citaat uit het fotoforum  
Plaats een nieuw onderwerp Antwoord op fotografie onderwerp


Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers. en 6 gasten



Algemeen | Fotobeoordeling | Projecten | Diversen | Foto apparatuur en software | Markt

 

Powered by phpBB® Forum Software © phpBB Group
phpBB.nl Vertaling

 

  RSS Feed