Het was vanavond mooi bewolkt dus ik dacht ik ga eens met mijn statief op pad en met ISO spelen (om te leren wat het nou precies doet).

Ik had gekozen voor een piepklein diafragma, want ik dacht, hoe langer er licht op valt hoe duidelijker de verschillen. Geen idee of dat zo is, maar dat dacht ik. Het ging dus niet om het mooi, maar om het leren.

Uit een hele rits met ogenschijnlijk dezelfde foto's wil ik er twee delen en een vraag stellen:

ISO 800, f/25, 0.6 secs


ISO 100, f/29, 6 secs


In de eerste zit duidelijk meer ruis dan in de tweede (vroeger in zw/w werd dat korrel genoemd toch? Zelfde ding?), maar nu komt mijn vraag: Ik vind de kleuren in de lucht (op mijn scherm in ieder geval) mooier in die eerste dan in die tweede, maar die tweede heeft minder ruis. Waar kiest men dan voor? Als dit nou hele mooie platen geweest waren, ga je dan voor de mooiere kleuren en negeer je de ruis? Of wat?

Met wat voor camera fotografeer je?

EOS 450D en in dit geval de kit lens

Er zijn een paar dingen die je moet weten.
1. Ruis is wat anders dan korrel. lijkt er wel op maar is NIET hetzelfde.

2. Dat de eerste foto mooier is, is omdat de lucht in een fractie is vastgelegd en de 2e foto een belichting is van 6 sec. waardoor de wolken uitgewaaierd zijn en dus meer mist dan een snelle foto. Dit betekent niet dat lange belichtingen slechter zijn maar gewoon een ander beeld creeeren.

3. Met de komst van digitale camera's is het integenstelling tot wat iedereen doet, belangrijker om goed te belichten aangezien er analoog licht omgezet wordt in een grafiek met lichtwaarden. Dit betekent dat hoe meer licht er op de sensor valt hoe meer informatie erin zit en minder kans op zichtbare ruis. Dat heet ETTR, expose to the right.

4. Nee ruis moet je niet accepteren maar dat betekent niet dat je niet zo moet fotograferen. Ik zou je dezelfde foto willen laten maken met een Ev van +2/3 en dan in de software de Ev weer met 2/3 verminderen. Dan is de foto net zoals je eerste foto maar geen of niet meer zichtbare ruis.

5. Liever ruis en scherp dan geen foto!!!

6. Ruis ligt voor 99% aan de gebruiker, slechts 1% aan de spullen. Wel is het zo dat moderne camera's betere sensoren hebben en ruisverwerkingssoftware waardoor we vaker op hogere iso's gaan fotograferen echter vergeten we dat we fotograferen en dat dat wat anders is dan registreren. Fotografie betekent schrijven met licht, en dat onderscheid de fotograaf van de regigraaf. Maar zonder dolle, goed belichten is met de komt van digitale camera's belangrijker geworden. We denken dat het makkelijker is geworden en dat heeft tot veel luie fotografen gezorgd. Immers, witbalans, grijsmeting, lichtmeting,
autofocus en verbeteringssoftware en stabilistatie hebben de kundigheden voor menigeen gebruiker versimpeld maar dat betekent niet dat het simpeler is geworden, het is en blijft natuurkunde.


Dus gewoon door blijven gaan. Lees eens iets over ETTR en koop eens een boek van John Freeman. Echt dat is verhelderend en leerzaam en je hoeft je er niet voor te schamen.

En in 1 avond of 2 weet je ineens net zoveel als de veel toppers. Niet door ervaring maar gewoon omdat je even 11 hoofdtukken basale kennis hebt opgedaan

Heel erg bedankt! Ik heb die topic die je linkte gelezen en zo waar gesnapt. Daar ga ik de volgende keer mee spelen.

ETTR werkt ook maar tot op bepaalde hoogtes hè. Je moet niet vergeten dat in echt donkere omstandigheden met snelle objecten wel degelijk een goede ISO nodig is. Een springende rocker op een donker podium kun je niet overbelichten door middel van de sluitertijd omdat je dsn veel bewegingsonscherpte krijgt. Tijdje geleden met mijn D3000 en een objectief van 3.5-5.6 gefotografeerd en ik kon mijn sluitertijden helaas niet lager doen. Ik zat al op ISO 800 wat echt echt echt de max is bij de D3000 en had sluitertijden van 1/30 tot 1/80 sec. Door op de momenten te fotografen wanneer de artiest(e) vrijwel stil stond heb ik er toch een goed resultaat uit kunnen halen. Maar nu ik dit bericht zit te typen vraag ik me dit af :
Wanneer je nou overbelicht door middel van een nog hogere iso stand te gebruiken dan nodig is , werkt het dan ook ? Dus stel je hebt iso 800 met een goede belichting volgens de camera , en je overbelicht dan met iso 1600 , is de ruis in de nabewerking dan ook weg te halen ?

Dus ETTR maken door middel van de iso i.p.v de sluitertijd. Werkt het dan ook nog ?

Volgens mij niet zoals jij het schrijft. Immers je legt de sensor bloot aan meer virtuele erosie

Nee het klopt wel. Ik zeg vaker dat sommigen spastisch doen over ISO en dan een foto nemen op ISO400 of max ISO800 en dan eigenlijk slecht belichten of onder belichten. Door nu op ISO1000 te gaan zitten heb je iets meer ruimte waardoor je dus iets meer licht vastlegt en dus minder ruis pakt.

Stel ik schiet op ISO400 met het streepje in het midden, ongeacht of dit nu met Av of M is, (voor nikonians Av is canon's voor aperture value) neem je een foto. Resultaat ruis in de donkere delen. Resultaat daarvan is dat men gaat klachen over ruis in bodies en allemaal een 7D gaan kopen niet wetende dat een camera iets vastlegt en geen fotograaf is. Als je nu diezelfde foto met ISO800 neemt dan kun je door dezelfde diafragma aan te houden de sluitertijd 2x zo snel zetten. Echter dat hoeft niet want de sluitertijd was al snel genoeg. Wat kan je dan doen met dat extra licht??? Juist de belichtings compensatie naar +1Ev zetten. Hierdoor heb je dezelfde foto als voorheen alleen lichter van kleur ed. In de software reduceer je de Ev weer en is het resultaat gelijk aan de foto op ISO400 echter ZONDER ruis of zichtbare ruis. Precies hetzelfde principe waarop Dolby haar ruisonderdrukking heeft bedacht voor analoge tape opnames.

En dat je met een Nikon D3 makkelijker onder slechte omstandigheden mooie foto's kunt maken is absoluut waar. En dat de techniek steeds beter wordt ook. Maar goede echte fotografen, en daar beschouw ik mijzelf NIET toe, konden dat ook met de Nikon 1D of Canon 10D/1D(s) of met rolletjes.

Dat betekent dat je als amateur of professional met genoeg geld maar met relatief weinig kunde, spul kunt kopen waardoor er meer en betere opnames onder minder goede omstandigheden naar voren komen. En dat zie je ook. Kijk voor de grap eens een National Geographic in van 10 jaar of iets minder geleden. Dergelijke ruis foto's maar wel scherp vonden we allemaal geweldig. Echter verlangen we tegenwoordig allemaal mooie schonen huidjes zonder vlekken, ruis en rimpels en dat willen we op een 107cm HD scherm laten zien. En als we dan afdrukken op papier dan blijft diezelfde foto op een lullig stukje papier va 10 bij 15 cm achter.

Neem voor de gein eens een foto waarvan je zelf vind dat er ruis op zit. Druk die eens af. Wedden dat je de ruis waarschijnlijk niet ziet?!

Dat komt omdat we foto's verkeerd beoordelen.

Je kent de term 100% of crop. Maar kijk eens naar een foto van een 50D of D90 op 100%. Dan schrikken we allemaal. Dat komt niet omdat we ruis zien, maar omdat dat een dergelijk hoge resolutie foto is en dat we de pixels zien ipv korrel. Eigenlijk wordt dat alleen maar erger met meer en meer pixels. Vergeet echter niet dat beoordelen wel op 1:1 moet of te wel 100% maar dat de meest verkochte camera's geen 1:1 leveren maar een veelfout, dus 2x voor four third sytemen, 1.5 keer voor Nikon en 1.6x voor Canon ed. Dus eigenlijk moet je je foto's niet op 100% maar op 100%/1.6 bekijken 62,5% voor een Canon om een gelijkwaardige beoordelingsfactor te hebben die we altijd houden namelijk dat verrekte 35mm principe. Waardoor we altijd vermenigvuldigen, maar vergeten te delen.

En als je de foto's van je camera dus op de juist 1:1 verhouding beoordeeld valt de ruis wel mee en is die beter of juister te bewerken. Dat samen met betere belichting (die ik ook te vaak overbelichten noem , maar eigenlijk geen over belichten, maar juist of goed belichten moet noemen) zal leiden tot schonere foto's

Dus voor

Nikon cropcam voortaan op 67% beoordelen
Canon cropcam voortaan op 63% beoordelen
FourThird systemen op 50%

Want dan beoordeel je op 100% fullframe

Vergeet niet dat analoge fotografie liks fotograferen of onderbelichten juist mooiere foto's die donker waren vastlegde. Als je een fotoboek leest zul je ook zien dat donkere onderwerpen een onderbelichting (lees minderlange belichting vereisen tov het midden) en bijvoorbeeld sneeuw eeen over belichting verlangen. Echter dat is analoog want de emulsie lecht dan de hoeveel heid licht vast. Bij digitale camera's is het onderbelichten funest. Immers je legt minder data vast en ook nog eens in het gedeelte wat minder data vast legt. Kijk maar eens naar een lowkey foto die misschien 1/3 groot is tov een highkey foto uit dezelfde camera.

Het is dus slimmer om bij optredens niet onder te belichten maar dan maar de camera zijn of haar werk te laten doen en dan in de software achteraf te minnen waardoor je dezelfde effect bereikt als met onderbelichten alleen met minder ruis en meer detail in de donkere delen.

Ik zelf zou gewoon mijn camera, en dat doe ik vaak, op +1/3 zetten in Av. als ik dan een te lage sluiter tijd krijg dan ga ik met de ISO omhoog. Wetende dat ik al langer of hoger belicht en dus marge heb. Dat is oa ook de reden dat ik Tv een waardeloze stand vind op een camera.

Immers de sluitertijd behoor je als fotograaf te kennen die je benodigd hebt voor een bepaald effect. Je diafragma heb je ingesteld aan de hand van de benodigde DOF en dan kan alleen de ISO waarde je bepalen om je sluitertijden aan te houden. Tv is voor sport zegt men. Maar als je dat aanhoudt en dan ISO400 gebruikt en 1/250 bijvoorbeeld dan heb je bepaalde mensen onscherp ivm het diafragma wat naar f/2.8 knalt ipv f/8. Of zoals bij vliegtuigen waar je vaak f/11 nodig hebt om een boeing van voor tot achter scherp te hebben. Dan zie ik mensen die Tv kiezen en dan met veel onscherp foto's thuis komen juist doordat de creatieve factor de DOF wordt veranderd.

Ik zeg derhalve doe mij een camera met M en Av. M voor fotografie en Av voor luie fotografie

Je schrijft heel geanimeerd, duckie, maar ik leer er wel heel veel van.

Toch wil ik nog een opmerking maken, en dat is de gewenning van de mens.
Wanneer zie je ruis? Hier op het forum vooral bij macro fotografie.
Omdat lang niet iedereen een lens heeft die lichtkrachtig is en ook nog ontzettend kan vergroten, moeten veel mensen het doen met een crop.
Dan tellen twee dingen: het aantal megapixels op de sensor, maar ook dus die verfoeide ruis wat zoals je zelf al zegt, zichtbaar wordt omdat het meer pixels zijn die je ziet dan ruis. Inderdaad, afdrukken en je ziet er niks meer van. Maar op de computer is het zo makkelijk in te zoomen. Dus doen we dat ook massaal. En zijn we gedwongen wat uit te geven aan software voor de nabewerking.

Ik herinner mijn opa nog goed. De betere amateur ten tijde van zwart-wit fotografie.
Hij had een eigen doka thuis inclusief vergotingsprojector en deed heel veel aan nabewerking. Analoge nabewerking wel te verstaan, waaronder (delen van) foto's van foto's, truukjes met uitgeknipte velletjes al dan niet (gedeeltelijk/gekleurde) licht doorlatend papier voor maskers zodat zelfs het bijwerken van contrast, over- en onderbelichting, zelfs prehistorisch klonen en vele andere truukjes prima werkten. Respect! Echt, hij kon makkelijk een week bezig zijn met het perfectioneren van die éne foto.
Ik ben blij dat hij de digitale revolutie gemist heeft, anders had hij daar wel een hartverzakking aan gekregen.
Wat ik bedoel: het gemak heeft overwonnen. Het is zo makkelijk in te zoomen, software voor je te laten bepalen hoe de levels moeten zijn bij bepaalde gewenste resultaten, etc. Dus gaat het verder: het gemak wil een ruisvrije foto. Omdat al jouw (goede!) technieken niet onder de noemer van het gemak vallen, zal men uiteindelijk ook overstappen op die camera met 'zo goed als' ruisvrije sensor... Kost centen, dus alleen weggelegd voor de profesionals die geld verdienen aan die foto's en zo hebben de amateurs weer een standbeeld om tegenop te kijken. Schreef de amateur.

Klopt helemaal , dus als de macro fotografen nu eens de ISO hoger gooien en met de belichtingscompensatie gaan spelen

Ik ben zo blij met jullie he? Door het zo op te schrijven, snappen leken als ik ook beter wat er bedoeld wordt met bepaalde termen. Het gaat dan meer leven zal ik maar zeggen.
Ik zelf zit nog vooral een beetje te klooien met de belichting. Ik moet altijd zo erg nadenken bij minnen en plussen dat ik hem maar in het midden laat staan en Photoshop zijn werk laat doen. Ik ben dus een luie fotograaf

Tja... en wat is nu eigenlijk precies "ruis". Lees dan bijvoorbeeld de volgende artikelen
http://ronbigelow.com/articles/articles.htm => Bij onderdeel Editing / Photoshop: noise part I.
Daarnaast: er ligt een relatie tussen ruis en de grootte van de pixels.

Ik snap je verhaal Duckie , en ik ben het er ook mee eens. Maar voor bepaalde fotografische onderdelen ben je gewoon gedwongen om hoog te gaan met de iso's. Ik kan geen rock artiest fotograferen met ETTR omdat ik dan een sluitertijd van 1/20 heb. Dat lukt helaas niet. Vooral met evenementen en concert fotografie is het bijna niet te doen omdat je gewoon op te lange sluitertijden blijft hangen , pas je de techniek toe.

Ik weet ook dat bij afdrukken veel ruis weg valt , maar tegenwoordig is het erg belangrijk om goede foto's op je website te hebben. Daar vragen bedrijven om. Dus wanneer je er geld mee wilt verdienen moet je gewoon in staat zijn om foto's te maken die weinig ruis bevatten. Nu weet ik dat dat voor bijna iedereen niet het geval is , maar toch denk ik dat je de ISO mogelijkheden onderschat. Ik vindt het zelf erg belangrijk omdat ik zelf vrij veel concert/artiest fotografie doe. Daar heb je gewoon ISO 800 nodig zonder ruis minimaal.

Jammer dat de foto's weg zijn.
Goh wat heb ik hier weer veel van opgestoken.
Ik zal het nog wel een paar keer moeten overlezen (op mijn leeftijd gaat het korte termijn geheugen een beetje haperen ) maar ik begrijp nu wel waarom je iets wel en niet moet doen.
Bedankt!

Ja, met de foto's weg missen we wel een deel van het verhaal

heel interesant om te lezen dit allemaal
ik ga morgen nog eens opnieuw lezen

maschaP zou fijn zijn als je de foto's terug plaatst

Wat gek.. was daar volgens mij niet aangeweest.. ik ga meteen even kijken!

Done!

Foto's zijn er weer