Hallo allemaal,

Pfff... morgen ga ik een dag in een boshut zitten met mijn vader. En ja hoor, het is heel de dag zwaar bewolkt met lichte regen. Aangezien ik nog een beginner ben en ik nog heel veel moet leren, hoop ik dat jullie mij misschien een paar tips kunnen geven over hoe niet te donkere, maar wel kwalitatief goede foto's te krijgen? Ik dacht zelf aan de ISO een stuk hoger zetten, maar klopt het dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van de foto's? Ik zal ook veel vogels gaan fotograferen (hoop ik) en dan moet de sluitertijd ook aardig kort zijn. Nu zag ik hieronder al heel veel handige topics staan, maar aangezien ik vanavond pas om 7u weer op de bank zit, kom ik er niet meer aan toe die allemaal te lezen.
Natuurlijk heb ik heel de dag om mijn camera uit te proberen, maar ik dacht misschien hebben jullie nog een paar handige tips. Bedankt alvast.

Groetjes Sandra

Wanneer je iso hoger is zul je steeds meer ruis zien op de foto. Wat wordt geadviseerd is dat je dan beter iets lichtere foto's kunt maken dan donkere.. want wanneer je de foto iets donkerder maakt je de ruis minder ziet. Sluitertijd zou ik inderdaad vrij hoog zetten. Dan bevries je als het ware het moment. Sommige mensen zetten hun sluitertijd niet altijd even hoog omdat ze het leuk vinden om "beweging"in de foto te zien. Bijvoorbeeld de vleugels bewogen. en het dier goed volgen met je lens. Veel plezier!

Eelke, je bent niet erg concreet. Om Sandra een handje te helpen (ze ziet de reacties vanavond om 19 uur pas), alvast de volgende vragen terug.
Tot welke waarde adviseer je om de ISO op te hogen?
Hoeveel (+) EV stel je voor om de foto te compenseren?
Welke sluitertijd adviseer je? "Vrij hoog" is erg algemeen...

Omdat ik niet weet wat voor soort foto's je wilt gaan maken, mijn volgende tips:
Stel op basis van de vogelsfoto's die je hier ziet wat voor soort foto's je wilt gaan maken
Kijk naar de exif informatie die nog in de foto's zit. Let dan speciaal op de gebruikte iso-waarde, sluitertijd, diafragma, brandpuntsafstand en de hoeveelheid EV-compensatie. Bert van Elten en Hans van Ee plaatsen vaak de exif informatie onder zijn foto's.
Kijk naar je eigen camera en bepaal bij welke iso-waarde deze camera nog redelijk ruisvrije foto's maakt. Volgens deze test kun je met jouw camera bij iso2200 nog redelijk ruisvrije foto's kan maken. Twijfel je, dan gewoon die instelling nemen die je een sluitertijd levert die je nodig denkt te hebben (info via de voorbeeldfoto's verkregen). Diafragma moet groot (kleine f-waarde). EV-compensatie: +1/3 stops. Mocht de sluitertijd toch nog te laag zijn bij de ingestelde iso-waarde, dan gewoon de iso-waarde nog iets hoger zetten. Aan bewogen foto's heb je namelijk niks. Ruis valt nog uit een foto te verwijderen.

In de nabewerking zul je dan de foto's allemaal ietsje moeten compenseren omdat je ze te licht hebt geschoten. De eventuele ruis verdwijnt daarmee voor een deel. Als er nog meer ruis in de foto zit, dan zijn er pakkketten die de resterende ruis kunnen verwijderen. Je foto verliest dan wel wat aan scherpte.

Een flitser zou ik niet meenemen, wel een statief of iets (bonenzak/rijstzak) om je camera op te steunen als je geen statief hebt.

het weer heb je niet in de hand licht ook niet.
zou sluitertijd vanaf statief kijken als je hem rond de 1:100 kan krijgen. met een f5.6
daar kan je iso op aanpassen.
bij genoeg licht kan je de sluitertijd korter maken.
of hoger f getal kiezen.
bij schaduw 1 stop overbelichten.
bij zon 1 stop onder belichten.
als uitgangpunt.
goed je histogram in de gaten houden voor meer of minder.
veel plezier morgen.

Wim ik geloof dat je je vergist met over -en onderbelichten bij zo'n en schaduw.

Ken wel fenomeen veroorzaakt door belichtingsmeter bij donkere en lichte scenes dat als naar grijs gemeten wordt.

Sneeuw dus zonder overbelichten grijs. Een zwarte kat zonder onderbelichten grijs.

Of bedoel je wat anders.?

Nee frans ik bedoel het niet anders.
als je met de camera patern meet is er vaak wat speling in je licht meting.
ook bij hoge iso kan je vaak beter iets overbelichten als je patern meet.
heb je naderhand niet zoveel ruis.
omdat je de foto wat donkerder maakt.
zo zij ik ook dat je dan wel je histogram in de gaten moet houden.

Super bedankt voor jullie tips!!
Ik wil voornamelijk foto's maken van vogels, en hopelijk ook eekhoorntjes. Wat ik nu al vaak heb gehad met het fotograferen van vogels is dat de foto's snel bewogen zijn, omdat ze zo beweeglijk zijn. Daarom ga ik de Iso zo ver mogelijk proberen op te schroeven (tot Iso 220, bedankt Henry!), zodat de sluitertijd korter kan en kijken hoe de foto dan wordt. Ik zal nog even kijken naar de foto's van o.a. Hans en Bert voor de exif!

Als ik het dus goed begrijp is het het handigst om de foto dan iets over te belichten Henry en Wim...? En bedoelen jullie dan overbelichten met de Iso of i.c.m. sluitertijd en diafragma?
Wat bedoelen jullie met +1 of +1/3 stop overbelichting? Is dat de belichtingsafwijking? Ik heb hier wel eens iets over gelezen dacht ik, maar dit kan ik niet zo makkelijk op mijn camera zien toch?
Ik voel me nu een beetje dom...
P.s. ik heb geen statief, maar wel een rijstzak.

Op je camera zit een +/- knopje. Als je dit knopje indrukt en vervolgens aan het instelwieltje draait, zul je zien dat je de belichting van de foto iets kan corrigeren. Als je de waarde op 0,3 zet, dan maak je elke foto die je met deze instelling iets lichter (0,3 stops om precies te zijn. Een volle stop is een verdubbeling of halvering van de hoeveelheid licht). In "vaktermen" heet dit ETTR (exposing to the right), waarbij "rechts" een verwijzing is naar de lichte delen in het histogram.

Waarom ETTR? Bij hoge iso-waarden komt er ruis in je foto. Deze ruis is het eerst zichtbaar in de donkere delen van je foto. Als je de foto ETTR belicht, dan is deze dus iets te licht. Als je dit in de nabewerking corrigeert (dus weer ietsje donkerder maakt), verdwijnt de ruis in de donkere delen in het zwart.

Een filmpje over het instellen van de belichtingscompensatie vind je hieronder.



De belichting-compnesatieknop (het +/- knopje) werkt niet in de M-mode.
Ik zou je camera gewoon in A-mode instellen, want daar werkt dit knopje wel.
Niet vergeten om aan het eind van de dag de belichtinscompensatie weet op 0 te draaien, tenzij je altijd ietsje overbelichte foto's wilt maken...

Dankje Henry!!! Alleen..als ik dit doe wordt het diafragma kleiner... (camera staat in de handmatige stand).

Sorry! Ik had het filmpje niet gezien. Ik heb het gevonden! Bedankt!!!
Zie nu dat hij bij mij al die tijd al op +0.7 stond..geen idee waarom.

Zie mijn tip die ik in mijn vorige post nog heb toegevoegd. . Eigenlijk had je je camera al "juist" ingesteld voor het gebruik bij hoge iso-waarden.

Waarom werkt het niet in de Manual mode? Eigenlijk heel simpel. In de M-mode kun je over-of onderbelichting regelen door bijvoorbeeld het diafragma onaangeroerd te laten en bij die pzelfde lichtsituatie de sluitertijd aan te passen (en dit geldt uiteraard ook omgekeerd).

Ik zie het Henry, bedankt! Alleen...ik werk altijd met de M-stand..nu weet ik niet meer hoe in de A-stand de sluitertijd aan moet passen. Pfft.

Nog 1 laatste vraag...mijn foto's worden nu weggeschreven in JPEG formaat. Is het slim om dit te veranderen in RAW?? Ik kan kiezen uit NEF (RAW) + JPEG Fijn/ NEF (RAW) + JPEG Normaal/ NEF (RAW) + JPEG/Basis, NEF (RAW). Die laatste moet ik dan hebben zeker?
Ik heb dit 1 keer gedaan, maar de bestanden worden dan wel groter toch? Kunnen er dan niet minder foto's op je sd kaart?

Over- en onder-belichten is eigenlijk de sluitertijd langer of korter maken.
Is eigenlijk ook logisch, want hoe langer de sluitertijd, hoe meer licht er kan binnen komen.
Als je gaat overbelichten wordt je sluitertijd iets trager, maar doordat je dan de ISO kunt verhogen kan de sluitertijd toch sneller......als je de ISO verdubbelt wordt de sluitertijd 2x zo snel.
Let er wel op dat je niet teveel overbelicht, want delen die echt overbelicht zijn kun je ook via de RAW-bestanden niet meer goed krijgen, al kun je daar nog wel iets meer mee doen dan met de JPEG's die uit je camera komen.

Gewoon terplekke aankijken, hoe lager de ISO des te beter vaak de details in de foto, dus is je sluitertijd snel genoeg dan niet onnodig hoog in de ISO's gaan.
Mijn lens heeft in combinatie met de teleconverter een maximaal diafragma van f/5.6, maar ik probeer altijd om een diafragma te gebruiken dat niet groter is dan f/7.1, omdat de lens dan beter presteert[scherper is] en dat is met de meeste lenzen het geval, dat ze op het grootste diafragma net iets minde scherp zijn.
Als het echt te donker is en ik zit al hoog in de ISO's gebruik ik wel f/5.6, want bewegingsonscherpte is nog beter zichtbaar.
Ik zou ook veel foto's maken, desnoods in de burstmode, want als je sluitertijd langzaam is wil je net dat moment pakken waarop de vogel of eekhoorn echt stil zit.
Kijk ook soms even terug op je schermpje en dan de foto uitvergroten, zodat je goed kunt zien of de sluitertijden die je gebruikt voldoende zijn om geen bewegingsonscherpte te krijgen.
Ik zou proberen om niet hoger te gaan dan ISO800 à ISO1000, of de sluitertijd moet echt traag zijn.

Kort samengevat hoe ik het meest doe:
Camera op diafragmavoorkeuze
Diafragma f/7.1
Sluitertijd in de gaten houden en aan de hand daarvan de ISO instellen
Onder- of over-belichten hou ik meest in de gaten via m'n zoeker[maar dat is het voordeel van een elektronische zoeker en die hebben de meeste DSLR's niet], zou in jou geval soms even de foto's terug kijken, of zoals Wim zegt je histogram in de gaten houden.
O ja, bij mij staat de belichting op centrumgericht, bij anderen weer op spotmeting en sommigen hebben een lichtmeting op de hele foto, ook dat is weer van belang bij het in de gaten houden van hoe je belicht.

Veel succes morgen!

Ik zie dat er alweer wat antwoorden gegeven zijn waar ik het ook nog over heb hierboven, maar beter dubbel dan helemaal niet.

Ik heb de camera altijd staan op RAW+JPEG fijn, maar dat neemt inderdaad knap wat ruimte in beslag.....heb gisteren maar weer 2 extra kaartjes gekocht van 32GB.
JPEG fijn is de hoogste JPEG kwaliteit.

Ron, wat is een goede sluitertijd (om bewegingsonscherpte te voorkomen)?
Voor een zittende vogel?
Voor een vliegende vogel?

Als een vogel echt helemaal stil zit[en dat kunnen sommige] en je hebt de camera ook echt stil dan heb je soms aan 1/100 genoeg, maar ik probeer toch meest sneller dan 1/400 aan te houden met 400mm, omdat ze bijna nooit helemaal stil zitten en ik ook meest vanuit de hand schiet.

Vliegende vogels is ook zoiets, is het een snelle vogel, beweegt ie z'n vleugels snel.
1/800 is probeer ik toch altijd wel te halen, maar liefst sneller.

Super, bedankt Ron!
Jullie zijn top.

Ik heb zelf een 32Gb geheugenkaart...en dat is ook de enige. Wat raden jullie aan? Ik denk dat ik morgen best veel foto's zal maken, we zitten er vanaf kwart voor 9 ongeveer. Het moet natuurlijk niet zo zijn dat mijn kaart opeens vol is.

Misschien handig om later een keer te lezen, http://cursus.natuurfotografen.org/natuurfotografie_rollin_2web.pdf

en nog wat Zoom tips, http://zoom.nl/artikel/cursussen/23049-8-tips-voor-de-beste-vogelfoto.html

32 GB betekent ongeveer 900 foto's in RAW plus jpeg hoogste kwaliteit. Althans bij Canon.

Even in je manual kijken voor Nikon aantallen.


@Wim: de logica van zon onderbelichten en schaduw overbelichten ontgaat me.

Bedankt Meksjoef, ga ik zeker lezen!
Ga ook even wat hier gezegd is uitprinten en morgen meenemen.