Frans, ik heb de info achter jouw link niet gelezen (maar zal ik zometeen doen). Mijn informatie is afkomstig uit
een artikel van Nando over het fotograferen van sterrensporen. Omdat ik recent zelf een een foto heb gemaakt over sterrensporen, heb ik de theorie van Nando zelf kunnen testen en heb ik zelf ervaren dat een hogere iso-waarde je meer sterren oplevert. De 600-regel van Maurice kwam me in dat verband ook bekend voor.
Nou heb ik mijn foto over sterrensporen gemaakt met een 10.5mm f/2.8 lens (een fisheye, dus met een redelijk groot glasoppervlakte, maar absoluut gezien met een gemiddeld groot oppervlakte want de lens is redelijk klein) en heb ik dit niet ook getest met een andere lens.
Toch nog maar even (voor het lezen van het artikel) even wat gedachten van mij op een rij.
1. Stel je hebt een 70-200mm f/2.8 lens en een 70-200mm f/4 lens. De frontlens van de f/2.8 lens is groter dan die van de f/4 lens. In jouw bewoordingen is de f/2.8 lens meer geschikt dan de f/4 lens omdat deze een grotere lichtopbrengst heeft.
2. Als je met beide lenzen op 200mm met f/4 een foto maakt, dan kan er wel meer licht via het grotere leesoppervlak van de f/2.8 binnenkomen, maar een deel hiervan wordt geblokt door het dichtgedraaide f/4 diafragma. Bij de f/4 lens was het grootste diafragma al f/4 en dus kan al het binnenkomend licht zonder blokkade door naar de sensor.
3. Je zegt vervolgens dat een grotere diameter van de lens de voorkeur heeft boven een lagere f-waarde. Ik betwijfel dit (maar misschien kom ik wel tot inkeer na het lezen van het artikel), want mijn 10.5mm lensje heeft een lens met beperkte diameter, terwijl de 70-200mm f/4 lens een veel grotere lensdiameter heeft. Ik denk dat bij gelijke brandpuntafstand een daarbij gelijk diafragma het niks uitmaakt hoe groot de frontlens is. Het diafragma zal de grotere lichtbundel van de lens met het grotere lensoppervlak immers voor een deel blokkeren. Als je lenzen van verschillende brandpunten met elkaar vergelijkt, dan zal het wel uitmaken, want bij een fisheye zal er met f/4 immers veel meer omgeving (en dus omgevingslicht) toegang krijgen tot de sensor dan met een 200mm telelens. Het beeld wat beide lenzen opleveren is dan ook heel verschillend.
Oke, ik ga nu het artikel achter de link van je lezen.

Ik ben het eens met de volgende stelling:
Pushing up in ISO to high levels only reduces dynamic range; there is no change in sensitivity. ISO is post sensor gain and all one needs to do to is get the gain high enough to amplify the signals from the sensor above the noise from post sensor electronics, including fixed pattern, or banding noise. Door het verhogen van de ISO komt er echt niet meer licht de lens binnen. Het binnenkomende signaal zal alleen meer worden versterkt. Helaas zal ook de ruis dan ruis worden versterkt.
It is best to image at the lowest ISO that gets above those noise problems from camera electronics and no higher. That gives the most dynamic range to keep star colors in the brighter stars. ISO 1600 is a good compromise on most cameras. Hier ben ik het ook mee eens. Met ISO 1250-1600 pak je trouwens voldoende sterren, is mijn ervaring.
larger clear aperture lenses collect more light. Astronomers have known this for centuries; that is why they build large telescopes: to gather more light. The key to more light gathering is the clear aperture of the lens, and not the f/ratio as is commonly believed. Mee eens dat meer focus (door een groter brandpunt) je meer licht oplevert voor die ster. Ik ben het ook eens met de opmerking dat de "Clear Aperture" telt, dus een "crop camera brandpunt" is hier niet in het voordeel.
The rule in photography is that for a given f/ratio lens, the light per unit area per time should be a constant. This means there should be little difference in the sky background between the 50 mm f/2.8 lens and the 20 mm f/2.8 lens. The reason is that the smaller aperture of the 20 mm lens collects less light, but collects light from a larger area of the sky for each pixel, cancelling the effects of the smaller aperture. Stars, are different because they are diffraction disks and further spread by lens aberrations and their size is not dependent on focal length. Mee eens.
An additional factor in image quality is detail. The longer focal length lenses gather more light, and provide more detail, but cover less angular area of the scene. Because the stars move relatively slowly, multi-image mosaics are feasible. Mee eens.
Clear aperture is key to recording stars (meteors too). Mee eens, maar hier wijken we toch een beetje af van de astronomen onder ons. Als het gaat om een landschap met een leuke sterrenhemel dan stel je andere eisen aan de sterrenhemel dan wanneer je "alleen je bed uit komt voor de sterrenhemel".
Conclusions. Nightscape imaging can be successful using a variety of equipment. Camera sensor size and pixel size is largely irrelevant. The success in nightscape imaging is to use the largest clear aperture diameter lens you can obtain. ISO does not change sensitivity, but is used to boost faint signals from the sensor above camera electronics noise. Mee eens, mits het je te doen is om enkel en alleen de sterrenhemel. Als je een sterretje minder niet erg vind, dan kun je best met een kleiner brandpunt je foto's maken. Een hogere ISO-waarde zorgt er voor dat het ontvangen signaal iets meer wordt versterkt; blijf wel onder de ISO1600. Voordeel is dat je dus meer sterren in je foto zal zien.
Als het je echt om alleen de melkweg gaat, dan is het verstandig om een zo groot mogelijke lens mee te nemen, maar of je foto's hier dan interessant worden gevonden betwijfel ik
